Hij die dit heeft geleerd weet wat het betekent om te leven
– Albert Schweitzer –
Een nieuw thema
Op het moment dat je dit leest is het nieuwe jaar nog maar net begonnen. We kijken naar een nog onbeschreven blad. Wat zal het nieuwe jaar mij brengen? Hoe zal het bijvoorbeeld gaan in mijn privé leven, mijn werk of met mijn gezondheid? Bij mij is de afgelopen weken het verlangen gegroeid, om samen met jullie een jaar van dankbaarheid te beleven. Een jaar waarbij we ons richten op de dingen die er wel zijn: op de omstandigheden en situaties die we gratis ontvangen. We richten ons dus niet op dat wat niet lukt: de stresskant, de verlieskant, maar op de andere kant. De kant waar het leven komt binnenstromen.
Dankbaarheid is een thema dat de laatste jaren veel in de belangstelling staat. In 1998 roept Martin Seligman op om onderzoek te doen, naar de factoren waardoor een mens gelukkig wordt. Tot die tijd werd er veelal onderzoek gedaan naar psychische stoornissen. Zo blijkt het beleven van dankbaarheid een heel positief effect te hebben op gezondheid, ons geluksgevoel en onze relaties.
Dankbaarheid en religie
Robert Emmons (professor of psychology, California) noemt de wetenschappers laatbloeiers op het terrein van de dankbaarheid. In de religie en filosofieën heeft dit gebied allang een plek gekregen. Dit thema werd bijvoorbeeld al beschreven door de Perzische dichter en mysticus Djelal-oed-din Roemí (1207-1273). Zo heeft het Griekse woord ‘eucharisteo’ (betekent ‘dankzegging’) zijn weg gevonden in het christendom. Dit woord heeft eigenlijk twee wortels: charis (dit betekent genade) en chara (dit betekent vreugde).
Charis
Het begint met het zien en beleven van de gratis ontvangen geschenken. Het beleven van de genade. Dus het goede van het leven. Dat zijn de extra’s, waar je normaal aan voorbij loopt. Er zijn zoveel dingen die je op je weg tegenkomt, die er gewoon zijn en die je zomaar krijgt: een glimlach, een vriendelijk woord, steun op het juiste moment, het ontmoeten van juist die persoon die jou verder kan helpen, een vriendin die met je huilt als het niet goed gaat. Je richt je aandacht heel bewust op dat wat er wel is. En je staart je daardoor niet blind op wat er ontbreekt.
Chara
De vreugde kan binnenkomen door het bewust zien en beleven van de goede kant van het leven en daarvoor dank te zeggen. De verlieskant (dat wat niet lukt, de pijn, de moeite, de spanningen, de ziekte) worden hierdoor niet weggedrukt of genegeerd. Die gevoelens mogen er gewoon zijn. Toch richten we onze ogen te midden van het voelen en ervaren van verlies, op dat wat er wel is: de goede kant. Steeds weer trekken onze gedachten en gevoelens ons naar het verlies en steeds weer kiezen we ervoor om onze ogen te richten op het leven. Uiteindelijk ervaren we rust en ruimte en we worden gevuld met vreugde. Concluderend kunnen we zeggen dat er vreugde mogelijk is, zolang er iets te danken valt.
“Ons kijken bepaalt onze vreugde.
Hoe we kijken bepaalt hoe we leven…..of we leven”.
– Ann Voskamp –
De ogen
Het valt op dat onze ogen hierbij een belangrijke rol spelen: onze innerlijke ogen dan wel. Waar richt je je op? En waarop staar je je blind? Is dit de verlieskant? Is het iets wat zo zeer doet en maar niet lijkt te verdwijnen? Of richt je de ogen op de bloemen langs de weg? Op de God die jou leven wil geven?
Er ontstaat een gat
Deze wereld was van oorsprong goed, maar is helaas geworden tot een plek met veel ondankbaarheid en verlies. Als gevolg van deze ondankbaarheid is er een gat gevormd, waardoor onze vreugde wegstroomt. En een ondankbaar leven is een vreugdeloos leven. Er staat tegenover dat dankbaarheid het gat dichtmaakt, zodat de vreugde niet weg kan stromen.
Ken je het, dat jouw ogen gebrek zien, de dingen die niet kloppen, de ellende in eigen leven of in de grote wereld? Raak jij soms ook zo van slag door de pijn, diep van binnen? Heb jij een verlangen naar een echter leven? Een leven vol van vreugde?
Hoe leef ik dit uit?
Kun je leren om jouw leven niet te laten leiden door tekort? Is het te leren om juist te leven vanuit gratis geschenken? Ja, dat kan! Middenin het tekort, kun je ervoor kiezen om jouw handen te openen en vrijuit te ontvangen. Daardoor oefen je dankbaarheid.
Je doet dit door:
zoveel mogelijk analyses van het verleden en de toekomst te laten rusten. Natuurlijk mag je leren van wat is geweest en reflecteren op jouw gedrag. Maar het eindeloos herhalen van gedachten en analyses, leidt tot niets en haalt de vreugde uit je leven. Dit geldt ook voor alle zorgen die je over de toekomst hebt. Je weet immers niet of het zal gebeuren.
leven in het nu: een paar vragen die je daarbij helpen zijn: Wat zie ik? En wat hoor ik? Wat ruik ik? En wat voel ik? Deze vragen dwingen je in het hier en nu te zijn.
te kijken zoals een kind: vol verwondering en alleen waarnemen.
oefen eens een dag om niet te oordelen. Accepteer dat wat er gebeurt als een gegeven en probeer er geen oordeel aan te hangen. Oordelen is vaak een vorm van controle. Dus door ergens iets van te vinden, kunnen we de acceptatie nog een tijdje op afstand houden. Maar voor een echte controlfreak, zoals ik, vraagt dit wel enige oefening.
doe iets met volle aandacht en geniet ervan. Dan blijkt dat je productiever bent en niet steeds gestoord wordt door allerlei gedachten. Met als gevolg dat er meer focus is.
Klaar voor de start
We hebben gezien, dat er werk aan de winkel is. En een regelmatige oefening zorgt ervoor dat je steeds meer de focus legt in het hier en nu. Hierna ga je bewust danken voor de dingen die je opvallen. Voor mij betekent dit dat ik een persoonlijk God bedank voor al het leven en de goede dingen die Hij geeft. Voor jou kan dit heel anders liggen.
Ga de komende maand bewust aan de slag met bovenstaande tips en noteer wat je opvalt.
Dankbaarheid maakt de weg vrij voor het feest van genoeg!
